Cevap

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı” başlıklı değişik 28 inci maddesinde “Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.  

            Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.

            Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler,”hükmü yer almaktadır.

            Devlet memurunun ticaret ve kazanç getirici faaliyetler yasaklanmış ve yapabileceği işler ve yasağın istisnaları belirtilmiştir. Devlet memurlarının özel kanunlarda belirtilen görevler ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı kapsamı dışında tutulmuştur.

            - 657 sayılı Kanunun 28 inci madde de yer alan kazanç getirici görev ve faaliyetleri yapabileceği,
            - Özel kanunlar ile memurlara yapabilecekleri düzenlenen ise bu hükümlerden faydalanabilecekleri,
                        Özel Öğretim Kurumları Kanunu uyarınca ders vermeleri,

            - 657 sayılı Kanunun 87 inci maddesi uyarınca verilen ikinci görev görevler diğer kazanç getirici faaliyetler kapsamı dışında bulunmaktadır.

Anılan hükümde Devlet memurlarının memur iken yapabilecekleri işler sayılmıştır. Özel Kanun hükümleri saklı kalmak üzere kanunda belirtilen faaliyetler dışındaki faaliyetlerde bulunmaları mümkün değildir.

               Mezkur 28 inci maddenin 2 nci fıkrası hükmü uyarınca;

-Yapı,

-Kalkınma

-Tüketim

Kooperatiflerinin yönetim ve denetim kurullarında alacakları görevler ticaret yapma ve kazanç getirici faaliyet kapsamı dışında tutulmuş bulunmaktadır.

Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı ve değişir sermayeli ortaklık olan kooperatiflerin kurulması ve usul ve esasları 24/4/1969 tarih ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ile düzenlenmiştir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;

1-657 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle, Yapı, kalkınma ve tüketim kooperatiflerinin yönetim ve denetim kurullarında görev alabilecekleri,

2- Eğitim kooperatiflerinin yönetim ve denetim kurullarında görev almalarının mümkün bulunmadığı,

3- Memurların yönetim ve denetim kurullarında görev almaksızın yapı, tüketim ve kalkınma dışında da kooperatif kurmaları ve ortak olmalarının mümkün bulunmaktadır.